Nederlandse bedrijven versnellen verduurzaming ondanks internationale onzekerheid

Tweederde van de mkb- en middelgrote bedrijven verwacht hun verduurzamingsinspanningen in 2025 te versnellen, blijkt uit het ING Onderzoek Zakelijke Duurzaamheid 2025. Opvallend daarbij is, dat de internationale politiek - en vooral het beleid van Donald Trump - door ondernemers als invloedrijker wordt gezien dan het Nederlandse kabinetsbeleid.
Het onderzoek richtte zich op Nederlandse bedrijven met een omvang van 50 tot 1.000 werknemers. De antwoorden van dit jaar werden vergeleken met de antwoorden van eerdere jaren.
Bijna de helft van de managers noemt het presidentschap van Trump als grootste factor voor hun bedrijfsvoering, tegenover een derde dat het Nederlandse beleid aanwijst. De verwachting is dat de handel met de VS afneemt, terwijl bedrijven juist meer kansen binnen Europa zien.
De oorlog in Oekraïne en Europese herbewapening versterken het gevoel van urgentie rondom energie-onafhankelijkheid. Driekwart van de ondervraagden denkt dat deze ontwikkelingen de verduurzaming in Europa versnellen. Toch maken vier op de tien beslissers zich zorgen over de haalbaarheid van hun duurzaamheidsplannen door geopolitieke factoren.
Regeldruk remt, consistentie versnelt
De overheid wordt steeds meer als leidend gezien in de verduurzaming. Tegelijkertijd zorgen de complexiteit en hoeveelheid regels, zoals de CSRD, voor hoofdbrekens. Een ruime meerderheid van de bedrijven verwelkomt de aangekondigde Europese versoepeling van de regeldruk.
De behoefte aan consistent en voorspelbaar beleid groeit: 79% van de managers wil een betrouwbare overheid met weinig koerswijzigingen.
Duurzaam denken, duurzaam doen
Ondanks de uitdagingen is de grondhouding positief. Het ondernemersklimaat wordt steeds beter beoordeeld en duurzaamheid is vaker verankerd in de kernstrategie. Energiebesparing voert nog steeds de lijst aan, maar elektrificatie van het wagenpark en de overstap naar duurzame energiebronnen winnen snel terrein.
Toch blijkt uit het onderzoek dat het aandeel bedrijven dat volledig van het gas af is, nog altijd beperkt blijft. Veel bedrijven zijn wel bezig met voorbereidingen, maar lopen aan tegen praktische en financiële barrières. Daarmee blijft ‘van het gas af’ een belangrijk maar weerbarstig onderdeel van de energietransitie
Ondanks de uitdagingen is er wel optimisme. “Het is bemoedigend en opvallend om te zien dat Nederlandse bedrijven, ondanks geopolitieke spanningen en additionele regelgeving, hun verduurzamingsinspanningen in 2025 willen versnellen”, stelt Laurens de Vos, Directeur Business Banking bij ING.
“Ook goed nieuws is dat het ondernemersklimaat in Nederland volgens de bedrijfsmanagers aanzienlijk is verbeterd ten opzichte van 2024. Er is nu meer houvast. Wanneer bedrijven duidelijkheid hebben, kunnen zij hun strategische doelstellingen versnellen, waarbij verduurzaming duidelijk prioriteit heeft."